Γιατί μας συγκινούν τα Μουντιάλ;
10 Jun 2014, 7:28 p.m. kifinescom
Λίγες μέρες απομένουν για την έναρξη του πολυαναμενόμενου Παγκοσμίου Κυπέλλου της Βραζιλίας.
Δεν θα σταθώ εδώ στις εγχώριες (βραζιλιάνικες) ή διεθνείς φωνές κατακραυγής απέναντι στη διοργάνωση, λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ή αναμένεται να αντιμετωπίσει η Βραζιλία. Μεγάλη συζήτηση, αλλά άλλο είναι το θέμα του παρόντος άρθρου.
Εδώ θα αναφέρω έξι (τουλάχιστον) λόγους για τους οποίους τα Μουντιάλ συγκινούν διαχρονικά μάζες ανθρώπων - και όχι μόνο ποδοσφαιρόφιλους.
- Η επικοινωνιακή διάσταση: κάποτε τα Μουντιάλ ήταν η μοναδική ευκαιρία, λόγω πλημμελών διεθνών επικοινωνιών, να δει -ή να ακούσει κάποιος για- όλα τα μεγάλα ονόματα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, συγκεντρωμένα σε μια διοργάνωση, σε μια χώρα. Και έτσι, το Μουντιάλ έγινε η σημαντικότερη «σκηνή» του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, δημιουργώντας μια παράδοση που έκτοτε ισχύει διαχρονικά. Και, αν τα Champions League έχουν αναχθεί σε μια τεράστια «μπίζνα» και σε έναν ανελέητο ανταγωνισμό ανάμεσα σε ανώνυμες ποδοσφαιρικές επιχειρήσεις/ εταιρείες, είναι επιπρόσθετα και τα ακόλουθα χαρακτηριστικά που διατηρούν το Μουντιάλ στην κορυφή των ποδοσφαιρικών και αθλητικών διοργανώσεων.
- Η νοητική διάσταση: τα Μουντιάλ έχουν μια ιδιομορφία: επειδή μεσολαβούν τέσσερα χρόνια ανάμεσα σε δύο Παγκόσμια Κύπελλα, υπάρχει αρκετός χρόνος για να κατακαθίσουν οι εντυπώσεις, οι μνήμες και οι παραστάσεις, ώστε δημιουργείται κάθε φορά μια όμορφη ιστορία, σαν παραμύθι. Που μας συνοδεύει δια βίου, καθώς μάλιστα τα στοιχεία του παραλληλίζονται ή συστοιχίζονται με τα αντίστοιχα άλλων διοργανώσεων.
- Η ανθρωπολογική/πολιτισμική διάσταση: το Μουντιάλ είναι μια δια-πολιτισμική γιορτή. Άνθρωποι από όλες τις ηπείρους και φυλές συγκεντρώνονται από κοινού στα γήπεδα ή σε χώρους παρακολούθησης των αγώνων, κάτι που προσφέρει τη δυνατότητα ανταλλαγής κουλτούρας, γλώσσας, συμβόλων, ή γενικά τη δυνατότητα να ανιχνεύσει κάποιος περιθωριακά τοπικά χαρακτηριστικά, ενίοτε εξωτικά (π.χ. παράξενες φανέλες ή αμφιέσεις, ποδοσφαιριστές με περίεργη εμφάνιση κ.λπ.)
- Η ψυχολογική διάσταση: σε ψυχολογικό επίπεδο, το γεγονός ότι στα Μουντιάλ αναμετρώνται μεταξύ τους εθνικές ομάδες, προσφέρει σε όλους -έστω και υποσυνείδητα- το «εθνικό ή εθνικιστικό» άλλοθι της αναζήτησης της υπεροχής απέναντι στους άλλους. Μιας υπεροχής βέβαια καθαρά συμβολικής ως προς τη φύση της και σαφώς αναίμακτης. Ένα μέσο, με άλλα λόγια, για μια εθνική «αναπλήρωση», ειδικά σε καιρούς κρίσης.
- H βιωματική διάσταση: για πολλούς λαούς (αλλά και για τους νέους ιδίως ανθρώπους) το Μουντιάλ παραδοσιακά είναι συνδεδεμένο με την ανεμελιά και τη χαλαρότητα του καλοκαιριού. Μια ευχάριστη μηνιαία ανάπαυλα που μας φέρνει μάλιστα και πιο κοντά. Τα ωραία βράδια του Ιουνίου: πίτσα, μπύρα, τσιπς.
- Η ποδοσφαιρική διάσταση: σε καθαρά ποδοσφαιρικό επίπεδο -και μεταξύ άλλων πραγμάτων- περισσότερο από κάθε άλλη διοργάνωση, τα Μουντιάλ δημιουργούν τη μυθολογία του ποδοσφαίρου: αν και το να κατακτήσει κάποιος -ακόμη και ως ηγέτης- το βαρύτιμο τρόπαιο δεν συνιστά από μόνο του ικανή συνθήκη ώστε να πατήσει την κορυφή της ποδοσφαιρικής ιστορίας, ωστόσο το να το κάνει μοιάζει να είναι, από την άλλη, αναγκαία συνθήκη για το ίδιο πράγμα: απόδειξη, πολλοί μεγάλοι παίκτες που δεν το κατέκτησαν. Ο Πλατινί, ο Μπάτζιο, ο Ντι Στέφανο (δεν συμμετείχε), ο Ζίκο. Κανένας απ' αυτούς δεν έχει πλησιάσει στην κοινή συνείδηση τα δυσθεώρητα ύψη κυρίως των Πελέ και Μαραντόνα, ή ακόμη και του Ζιντάν. Θα το κάνει ο Μέσι; Ποιος ξέρει.
Καλό -και ήρεμο-Μουντιάλ!
*Ο Νάσος Κατσώχης έχει γράψει τα βιβλία ‘Μύθοι παράλληλοι: ζεύγη ιστοριών με πρωταγωνιστές των Μουντιάλ’ και ‘Οπαδοί εν χορώ’
Πηγή: protagon.gr